ข้อมูลรายวิชา สำหรับการเรียนการสอนในระบบเปิด (Thai MOOC)
รหัสวิชา :
nu029
รหัสสถาบัน :
nu
ชื่อมหาวิทยาลัย/สถาบัน :
มหาวิทยาลัยนเรศวร
1. เครือข่ายอุดมศึกษา :
เครือข่ายภาคเหนือล่าง
2. ชื่อวิชาที่เสนอ (โปรดระบุชื่อวิชาทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ)
ชื่อวิชาภาษาไทย :
การออกแบบเพื่อคนทั้งมวล
ชื่อวิชาภาษาอังกฤษ :
UNIVERSAL DESIGN
3. ข้อมูลผู้รับผิดชอบรายวิชา (หลัก)
ผู้รับผิดชอบรายวิชา :
นางสาว ตติยา เทพพิทักษ์
ตำแหน่ง :
อาจารย์
เบอร์ติดต่อ :
0992699916
อีเมล :
supakity@nu.ac.th
มหาวิทยาลัย/สถาบัน :
มหาวิทยาลัยนเรศวร
คณะ :
สถาปัตยกรรมศาสตร์
ภาควิชา :
ศิลปะและการออกแบบ
4. หมวด ISCED : 0921 Care of the elderly and of disabled adults
5. รายวิชาจัดอยู่ในกลุ่มวิชา :
ทักษะชีวิตและการพัฒนาตนเอง Life Skills and Personal Develop
6. อายุการให้ประโยชน์ของรายวิชา พิจารณาจากเนื้อหา/ความทันสมัย/ควรปรับปรุงรายวิชาในกี่ปี
:
3 ปี
7. เหตุผลความจำเป็นที่ควรสนับสนุน
การพัฒนารายวิชานี้เป็นรายวิชาในระบบ Thai MOOC
:
จากการเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากรของผู้สูงอายุในปัจจุบัน มีการคาดการณ์ว่าประเทศไทยจะเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ (Aging Society) โดยสมบูรณ์ภายใน ปี พ.ศ. 2567 ทำให้ภาครัฐตระหนักถึงความสำคัญในการเตรียมความพร้อมในการเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุมากขึ้น โดยทุกๆรัฐบาลที่ผ่านมาได้กำหนดเป็นนโยบายหลักในการสร้างความมั่นคงในชีวิตและสังคมของประชาชน ซึ่งครอบคลุมถึง เด็ก สตรี ผู้ทุพพลภาพ และผู้ด้อยโอกาสในสังคม รวมถึงกรอบแนวคิดของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 (2560- 2564) ประเด็นการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ถือเป็นประเด็นหลักประเด็นหนึ่งในการพัฒนา ซึ่งมีแนวทางในการเน้นการมีส่วนร่วมของภาคประชาชน การเตรียมความพร้อมเพื่อเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ สิทธิและความเท่าเทียมของคนในสังคมโดยเฉพาะการเข้าถึงการบริการพื้นฐาน ถึงแม้ว่าปัจจุบันทุกภาคส่วนต่างเล็งเห็นความสำคัญร่วมกันในประเด็นดังกล่าว แต่จากสภาพความเป็นจริงคุณภาพในการสร้างสภาพแวดล้อมและบริการขั้นพื้นฐานแก่ เด็ก ผู้ทุพพลภาพและผู้สูงอายุในสังคมไทยยังอยู่ในระดับต่ำ สาเหตุเนื่องมาจากการขาดทัศนคติและความรู้ความเข้าใจในการสร้างสภาพแวดล้อมอย่างเหมาะสม ซึ่งโดยพื้นฐานแล้วการสร้างสภาพแวดล้อมให้เกิดความเหมาะสมต่อผู้ใช้งานที่มีความแตกต่างโดยเฉพาะสภาพทางกายภาพนั้น การออกแบบถือเป็นหัวใจสำคัญ โดยเฉพาะการศึกษา พัฒนาและการจัดการด้านสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ซึ่งแนวคิดการออกแบบเพื่อคนทั้งมวล หรือ Universal Design เป็นแนวทางการออกแบบสากลที่องค์การสหประชาชาติพยายามเผยแพร่และส่งเสริม โดยมีจุดมุ่งหมายหลักคือการออกแบบสภาพแวดล้อม สิ่งก่อสร้างและสิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ เพื่อให้ทุกคนที่อยู่ในสังคมสามารถใช้ประโยชน์จากสิ่งเหล่านั้นได้อย่างเต็มที่และเท่าเทียมกันโดยไม่ต้องมีการออกแบบดัดแปลงพิเศษหรือเฉพาะเจาะจงเพื่อบุคคลกลุ่มหนึ่งกลุ่มใดโดยเฉพาะซึ่งเป็นการออกแบบที่คำนึงถึงการใช้งานอย่างคุ้มค่าสมประโยชน์ครอบคลุมสำหรับทุกคนโดยเริ่มต้นจากการคิดว่าทำอย่างไรคนทุกวัยจึงจะมีโอกาสใช้ได้อย่างเท่าเทียม
วิชาการออกแบบเพื่อคนทุกวัยนี้ ปัจจุบันถูกบรรจุเป็นรายวิชาในหลักสูตรระดับปริญญาตรี พ.ศ. 2555 และ หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2561 ของคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร โดยได้บูรณาการการเรียนการสอนกับ คณะสหเวชศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร เพื่อให้นิสิตของทั้ง 2 คณะได้เรียนรู้และฝึกปฏิบัติการร่วมกัน ซึ่งทีมคณาจารย์ผู้สอนพบว่า เนื้อหาของรายวิชาดังกล่าว สามารถนำมาพัฒนาและขยายผลเพื่อให้นิสิต นักศึกษาในสาขาวิชาอื่นๆ และบุคคลทั่วไป สามารถเรียนรู้หลักการการสร้างสภาพแวดล้อมสรรสร้างอย่างเหมาะสม เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความรู้ ความเข้าใจ ตลอดจนเกิดทัศนคติที่ดีสามารถเล็งเห็นถึงความสำคัญของการจัดการสภาพแวดล้อมและบริการขั้นพื้นฐานให้เหมาะสมต่อการใช้งานของทุกคนในสังคม ซึ่งหากทุกภาคส่วนมีความรู้ความเข้าใจจะทำให้การสร้างสภาพแวดล้อมและบริการขั้นพื้นฐานของประเทศมีคุณภาพดียิ่งขึ้น คนในสังคมสามารถใช้งานได้สะดวก ปลอดภัยมากขึ้นและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น อีกทั้งช่วยประหยัดงบประมาณของประเทศในการพัฒนาสภาพแวดล้อมและบริการขั้นพื้นฐานได้ในระยะยาว
8. คำอธิบายรายวิชา (นำเสนอรายละเอียดเนื้อหาของรายวิชาอย่างย่อ)
:
การศึกษาหลักการและแนวคิดในการออกแบบสภาพแวดล้อมสรรสร้างเพื่อตอบสนองการใช้งาน ความต้องการ และลักษณะทางพฤติกรรมของมนุษย์ ผ่านการวิเคราะห์การออกแบบในแขนงต่างๆ โดยคำนึงถึงความสะดวก ความปลอดภัยและความเสมอภาคการใช้งานของคน ทุกกลุ่มวัย เพศและสภาพทางกายภาพ
The study of the theory and the broad spectrum ideas to design artifacts that are inherently accessible to all people irrespective of age, gender and condition; analytical study through all kinds of products and built environments usable to the greatest extent by people with the widest possible range of abilities, covering the widest range of physical condition.
9. วัตถุประสงค์การเรียนรู้เชิงพฤติกรรม (เขียนเป็น Behavioral objectives ตาม Bloom’s taxonomy หลักๆ ไม่เกิน 5 ข้อ)
LO1 :
ผู้เรียนมี ความรู้ ความเข้าใจในหลักการและแนวทางการออกแบบสภาพแวดล้อมสรรสร้างตามแนวคิดการออกแบบ
เพื่อคนทั้งมวล หรือ Universal Design
LO2 :
ผู้เรียนมีความเข้าใจและจำแนกลักษณะและประเภทของความพิการ ข้อจำกัดทางกายภาพและพฤติกรรมของ
บุคคลที่มีลักษณะทางกายภาพและพฤติกรรมที่แตกต่างกัน อาทิ เด็ก สตรีมีครรภ์ ผู้สูงอายุและผู้พิการได้
LO3 :
ผู้เรียนมีความเข้าใจในพฤติกรรมและความต้องการในการใช้เครื่องช่วยอำนวยความสะดวก (Assistive Devices)
การใช้พื้นที่ทั้งภายนอกและภายในอาคาร พื้นที่สาธารณะ เครื่องเรือน สิ่งอำนวยความสะดวก ผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ของผู้ที่มีความแตกต่างทางกายภาพและพฤติกรรมได้
LO4 :
ผู้เรียนสามารถคิด วิเคราะห์และสรุปประเด็นปัญหาและแนวทางในการปรับปรุงสภาพแวดล้อมสรรสร้างให้เหมาะสมกับผู้ที่มีลักษณะหรือข้อจำกัดทางกายภาพและพฤติกรรมที่แตกต่างกันได้
10. จำนวนชั่วโมงการเรียนรู้ออนไลน์ทั้งหมด : 12 ชั่วโมง จำนวน : 2
ชั่วโมงการเรียนรู้ต่อสัปดาห์
(ชั่วโมงการเรียนรู้ออนไลน์ หมายถึง จำนวนระยะเวลาที่ผู้เรียนใช้ในการเรียนจนจบรายวิชา กำหนดให้ 1 รายวิชามีเนื้อหาไม่มากกว่า 12 ชั่วโมงการเรียนรู้ และสัปดาห์เรียนไม่มากกว่า 6 สัปดาห์)
11. ภาษาที่ใช้ในการสอนผ่านระบบออนไลน์ : ภาษาไทย
12. ระดับของเนื้อหารายวิชา
13. ระดับความยากของเนื้อหารายวิชา : เบื้องต้น
14. กลุ่มผู้เรียนเป้าหมายของรายวิชา
กลุ่มเป้าหมาย :
นิสิต นักศึกษาในระดับปริญญาตรีในรายวิชาพื้นฐานและบุคคลทั่วไปที่มีความสนใจด้านการออกแบบสภาพแวดล้อมสรร สร้างและการออกแบบเพื่อคนทั้งมวล
จำนวนผู้เรียน :
ตามกลุ่มเป้าหมายประมาณการ 250 คน
15. การนำผลการเรียนรู้ไปใช้ประโยชน์
สามารถนำไปนับเป็นหน่วยกิตศึกษาต่อเนื่องวิชาชีพ : ด้านสุขภาพ นักออกแบบ ฯลฯ
เรียนเพื่อพัฒนาองค์ความรู้ส่วนบุคคล :
16. ความรู้พื้นฐานที่ต้องมี
สามารถใช้งานคอมพิวเตอร์ โปรแกรมพื้นฐานทั่วไปและสามารถเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ทได้
สอบถามการใช้งาน แจ้งปัญหาระบบติดต่อ FACEBOOK: THAIMOOC SUPPORT e-Mail: thaimooc@thaicyberu.go.th